İbrahim HOCA'dan Evinizin Konforunda 3., 4. , 5. , 6., 7. ve 8. Sınıflara Matematikten Canlı Dersler.

Gerekli Tek Şey e-mail Adresin, Adın ve Soyadın

Haftada 4, Ayda 16 Saat Sadece 120 TL( Ödemeler Aylık Olarak Havale İle Yapılır. )

Kayıt ve Ders Zamanları İçin Ayrıntılı Bilgi: 0507 215 26 58

EVİNİZDEKİ ÖĞRETMEN

Konu anlatım videolarımız sitemizden kaldırılmıştır.

Konu anlatımı ve diğer tüm videolarımıza 4. SINIF DVD'sini satın alarak ulaşabilirsiniz.

Hemen Satın Almak için TIKLAYINIZ.

CÜMLENİN ÖĞELERİ

Cümleyi meydana getiren sözcüklerin cümle içinde yüklendiği göreve öğe denir.

Cemil annesine hediye aldı.

Yukardaki cümleyi meydana getiren sözcüklerin üstlendiği görevleri inceleyelim.

‘’aldı’’ kelimesi yapılan işi bildiriyor.

‘’Cemil’’ kelimesi bu işi yapan kişidir.

‘’annesine’’ kelimesi yapılan işin yöneldiği yeri gösteriyor.

‘’hediye’’ kelimesi işten etkilenen varlığı gösteriyor.

Cümlenin 3 öğesi bulunur: Yüklem, Özne, Tümleç.

Yüklem olmadan cümle kullanılmaz.Yüklem ve özne dışındaki öğeler tümleçtir.

YÜKLEM

-İş , oluş, hareket bildiren kelimeler, ad ve ad soylu kelimeler yüklemi oluşturur. -Yani yüklem eylem olabileceği gibi ad soylu kelimelerde olabilir.

-Tek başına cümle özelliği gösterir. Diğer öğeler yüklemin tamamlayıcı öğeleridir.

Örnek: Çocuklar sokakları boyadılar.

                                                                           Yüklem

Bizim yanımıza gelen Nermin’miş.

                                                                 Yüklem

ÖZNE

-Cümlede bildirilen işi, oluşu, hareketi yapan veya yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan öğeye özne denir.

-Cümlede özneyi bulabilmek için yükleme ‘kim’ veya ‘ne’ sorularını sorarız.

-Özneler kesinlikle adın durum eklerini almazlar, alırsa tümleç olurlar.

Örnek:

Yaz akşamları yemekler bahçede yenirdi.  Ne yenirdi? (yemekler)

                                             Özne                                    yüklem

Serçeler kışın yemek bulmada zorlanırlar. Kim zorlanırdı. (serçeler)

       Özne                                                                        yüklem

NOT: Gerçekte var olduğu halde cümlede sözcük olarak bulunmayan sözcüklerden (ben,sen,o,biz,siz,onlar)  oluşan özneye gizli özne denir.

Örnek:

Çok çalışmalıyım.     Kim çalışmalı(ben)-----àgizli özne

Odanızı düzeltiyor musunuz?          Kim düzeltiyor(siz)--------àgizli özne

ÖZNE YÜKLEM UYGUNLUĞU

Özne ve yüklem arasında tekillik- çoğulluk ve kişi yönünden uygunluk aranır.

1)Tekillik-Çoğulluk Uygunluğu

a)     Özne tekil ise yüklemde tekil olmak zorundadır.

Esra ders çalışıyordu.(doğru)                    Esra ders çalışıyorlardı.(yanlış)

b)    Özne çoğul ise yüklemde çoğul olur.

Annem ve babam alışverişe gittiler.

               Özne çoğul                                      yüklem çoğul

ÖNEMLİ: İnsan dışındaki varlıklar özne olduğunda, özne çoğul olsa da yüklem tekil olur.

Kulaklarım işitmiyor.---à Özne organ adı(çoğul) ---àyüklem tekil.

Menekşeler çiçek açtılar.

      Özne çoğul                      yüklem tekil

ÖNEMLİ : Cümleye saygı ya da alay anlamı katmak için özne tekil olduğu zaman yüklem çoğul olabilir.

Örnek:  Seyfi Bey bugün buraya gelmediler.(doğru)

                         Özne tekil                                            yüklem çoğul

2)Kişi Yönünden Uygunluk

Özne hangi kişinin ekini aldıysa yüklemde o kişinin ekini alır.

Örnek:

Biz gezmeyi severiz.

Özne                           yüklem 1. çoğul

1.çoğul

TÜMLEÇ

     Cümlede yüklemin anlamını yer,zaman,durum bakımından tamamlayan sözcüklere tümleç denir.

     Cümlenin yardımcı öğesidir.Özne ve yüklem dışındaki sözcükler yüklemin anlamını tamamlar.Her cümlede tümleç olmayabilir ama tümleç cümlenin anlamını belirginleştirir.

CÜMLEDE TÜMLECİ BULMAK İÇİN; yükleme nerede, nereye, nasıl kimi, niçin, neyi, ne kadar, ne zaman gibi soruları sorarız.

Örnek:

Kışlar Doğu Anadolu’da kar yağışlı geçer.

     Özne                          tümleç                       tümleç         yüklem

Nerede geçer? Doğu Anadoluda(tümleç)

Nasıl geçer? Kar yağışlı(tümleç)

   Yüklem olan geçer kelimesine nasıl ve nerede sorularını sorduğumuz zaman aldığımız cevaplar tümleçtir.

Süleyman az evvel uyudu.   Ne zaman uyudu?(az evvel-tümleç)

Hasan Mersin’den döndü. Nereden döndü?(Mersin’den-tümleç)

Dün okula yürüyerek gittim. Nasıl Gittim?(yürüyerek-tümleç),nereye gittim? (okula-tümleç)

Cümlede Anlam Alıştırma ve Etkinlikler TIKLAYINIZ

Dilbilgisi Çalışmaları Soru Çözümleri 1 TIKLAYINIZ

Dilbilgisi Çalışmaları Soru Çözümleri 2 TIKLAYINIZ

Dilbilgisi Çalışmaları Soru Çözümleri 3 TIKLAYINIZ

Dilbilgisi Çalışmaları Soru Çözümleri 4 TIKLAYINIZ

Cümlenin Öğeleri